Fotoserie: Troubles-street art in Belfast

Luuk van den Einden

posted on

mei 24, 2019

In het noordwesten van Belfast, waar de republikeinse en Unionistische wijken dicht op elkaar liggen, staan de Peace walls. Dit systeem van betonnen muren, prikkeldraad en hekwerken is 21 kilometer lang en heeft nog altijd de taak om de katholieke republikeinen en de protestantse Unionisten uit elkaars buurt te houden.

De Peace walls staan bekend om hun muurschilderingen, die politieke ideeën, sleutelmomenten uit The Troubles en belangrijke revolutionaire personen uitbeelden. Eén van de makers van deze schilderingen is voormalig IRA-lid Mícheál. Zijn achternaam geeft hij liever niet.
“In mijn jeugd waren The Troubles hier in volle gang. Bomaanslagen en vechtpartijen hoorden tot de orde van de dag”, vertelt hij laconiek. Op zijn zestiende werd Mícheál lid van de IRA. “Overdag zat ik op school, ’s avonds maakte ik bommen voor de IRA.”
Spijt van zijn verleden als IRA-strijder heeft hij niet. “We moesten voor onszelf opkomen, omdat niemand anders het deed”, zegt hij. Sinds 1990 werkt Mícheál als muurschilder.
“In de kranten en op de radio was geen plaats voor republikeinse stemmen”, zegt Mícheál. “Daarom begon men muurschilderingen te maken. Dat was de enige manier om republikeinse politieke boodschappen te verbeelden, de enige manier waarop de republikeinen hun leed konden uitdragen.” Afgebeeld zijn verschillende IRA-kopstukken.
“Ook dienen de muurschilderingen als eerbetoon aan belangrijke republikeinse revolutionairen”, vervolgt hij. Eén van die revolutionairen is Bobby Sands. Op 1 maart 1981 ging hij in de gevangenis in hongerstaking om meer rechten voor gevangen IRA-strijders af te dwingen. Na 66 dagen overleed Sands op 27-jarige leeftijd.
Verschillende muurschilderingen gaan over Palestina. “Palestina wordt door Israël bezet en Noord-Ierland wordt door het Verenigd Koninkrijk bezet”, legt Mícheál uit. “We voelen ons solidair. We zijn lotgenoten.”
De muurschilderingen gaan soms ook over recente gebeurtenissen, zoals deze schildering over de Jemenitische burgeroorlog laat zien.
De doorgangen in de muren worden beveiligd door zware ijzeren hekken. Sommige hekken worden nog altijd ’s avonds afgesloten om de republikeinen en de Unionisten in hun eigen wijk te houden.
Aan de Unionistische zijde van de Peace walls zijn muurschilderingen zeldzaam. De Unionisten herdenken hun doden met imposante monumenten.
Voor de Unionisten is het duidelijk: Sinn Féin, de grootste republikeinse politieke partij in Noord-Ierland, is geen haar beter dan terreurgroep Islamitische Staat.
Mícheál gelooft nog altijd in het doel van de republikeinen. “Ooit zal Ierland weer één zijn”, zegt hij. “Niet binnenkort. Maar ooit.”
De Noord-Ierse regering wil de Peace walls uiterlijk in 2023 afbreken. Volgens sommigen zal het geweld dan weer oplaaien. Anderen willen de Peace walls en hun schilderingen bewaren als herinnering aan het verleden.